EL ARENQUE ROJO

Moure, Gonzalo (2012), El arenque rojo, ilust. Alicia Varela, Madrid: Ediciones SM, (a partir dos 5 anos), [24 pp.] (ISBN: 978-84-675-5685-8).

Breve descrición do formato e contido da obra: álbum ilustrado interactivo e sen palabras, de tamaño medio (27,5x27,5 cm.), con pouco volume e cantos redondeados.

A cuberta amosa unha paisaxe dun parque case valeiro. Digo case porque nela podemos atopar unha única personaxe: o protagonista da obra. No medio, ao lado dereito, está o título da obra, e xusto debaixo o nome do autor e da ilustradora.

A contracuberta continúa coa paisaxe da cuberta, e sobre ésta, un breve resumo do contido da obra.

O interior está conformado por ilustracións a toda páxina, carecendo por completo de texto. Estas ilustracións están moi cargadas, pois podemos observar un cúmulo de personaxes e situacións diversas que están a acontecer.

Referíndonos ao contido, podemos dicir que atopámonos ante unha obra que representa a secuencia dunha tarde calquera nun parque calquera. Inicialmente podemos pensar que a obra parece centrarse unicamente na historia do protagonista: el arenque rojo. Pero en realidade hai moito máis do que pensamos.

Potencialidades: : tal e como se comenta na contracuberta “estés donde estés, cerca de ti hay historias. Muchas historias. Tantas como personas. Pero ¿las vemos? A veces sí. Y en eso consiste este libro. Al principio, la primera vez solo verás el arenque rojo. Un pretexto para distraerte, un juego, casi una broma. Pero en el fondo, es tu mirada”.

Tal e como acabo de mencionar, a primeira vez que os nenos e nenas abran esta obra, centraranse unicamente en encontrar ao arenque, en saber que lle estará a acontecer. Non obstante, en canto abran por segunda, terceira, cuarta… vez o libro, poderanse dar de conta de que ao redor do protagonista están a suceder mil cousas máis: hai moitas persoas, moitas vidas, moitos acontecementos. Deste xeito o autor pretende que sexan os protagonistas: “el arenque eres tú, es cualquier que mire estas páginas”, de tal forma que é como si estivesen dentro da obra, observando como si fosen o arenque rojo, todo o que pasa ao seu redor. Así, iranse fixando en cada unha das personaxes que hai en cada páxina, imaxinando as súas vidas, o que fan e o que non. De feito, cada un deles e delas fará unha interpretación diferente desas vidas, deixando así voar a súa imaxinación cada vez que abran o libro, representando na súa mente, unha e outra vez, a vida destes personaxes, pero cada vez dun xeito diferente: poderán inventar unha e mil historias, pois cada vez que pasen a páxina verán que todas as personaxes continúan no mesmo lugar, aínda que se se fixan ben, cambian os seus xestos, fan algo distinto… é nese momento cando o lector ou lectora entra en escena, interactuando coas personaxes para decidir que lles está a suceder en cada unha das páxinas.

Podemos darnos de conta de que esta obra é un gran recurso para fomentar o desenvolvemento da imaxinación e a interactividade, pero tamén para que os cativos e cativas aprendan a fixarse nas pequenas cousas, primeiro na obra que teñen diante e logo nos acontecementos do día a día, de todo o que os rodea.

Finalmente, cabe destacar que esta obra trae consigo un sobre na última páxina cun pequeno libro onde o autor facilita sete historias de sete personaxes distintas, representadas a través de ilustracións. O que fai é inventar unha historia para cada unha delas, dando así unha pequena pista de cómo os nenos e nenas poden crear as súas propias historias, sempre distintas.

Agora só tes que coller esta obra, deixar que os meniños e meniñas escollan entre as diferentes e diversas personaxes que hai seguindo o seu recorrido páxina tras páxina, inventando e imaxinando o que lle sucede, a súa vida… Contribúe a que os cativos e cativas poidan dexar voar a súa imaxinación, creatividade, orixinalidade!